Bu C++ dersimizde atama operatörü, aritmetik operatörler, karşılaştırma operatörleri ve mantıksal operatörleri göreceğiz.
Operatörler yazılım dillerinde, atama yapmak, büyüklük-küçüklük karşılaştırması yapmak, mantıksal karşılama yapmak ve aritmetik işlemleri yapmaya yarayan komutlardır. Bu dersimizde göreceğimiz operatörler aşağıda listelenmiştir.
- Atama Operatörü
- Aritmetik Operatörler
- Artırma ve Azaltma Operatörleri
- Aritmetik Atama Operatörleri
- Karşılaştırma Operatörleri
- Mantıksal Operatörler
Atama Operatörü
Atama operatörü daha önceki dersimizde değişkenlere değer atamak için kullandığımız “=” operatörüdür. Değişkenlere değer atama örnekleri aşağıda verilmiştir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |
#include<iostream> using namespace std; int main(){ int a = 5; double sayi = 3.14; string kelime = "bilgisayar"; return 0; } |
Aritmetik Operatörler
Aritmetik operatörler, matematiksel işlemlerde kullanacağımız operatörlerdir. Bunlar:
- Toplama (+)
- Çıkarma (-)
- Çarpma (*)
- Bölme (/)
- Mod (%)
Öncelikle dört işlem yaparken kullandığımız operatörler ile ilgili basit bir örnek yapalım. Sonra mod operatörüne bakalım.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 |
#include<iostream> using namespace std; int main(){ int a = 10; int b = 5; cout<<"a"<<"+"<<"b"<<"="<<a+b<<endl; cout<<"a"<<"-"<<"b"<<"="<<a-b<<endl; cout<<"a"<<"*"<<"b"<<"="<<a*b<<endl; cout<<"a"<<"/"<<"b"<<"="<<a/b<<endl; return 0; } |

Aritmetik Operatörler
Bu örneğimizde iki değişkene tanımladığımız sayıların dört işlem kullanarak sonuçlarına baktık.
Mod operatörü ise iki sayının bölümünün kalanıdır. Anlamanız için basit bir örnek daha yapalım.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 |
#include<iostream> using namespace std; int main(){ int a = 11; int b = 3; cout<<"a ile b sayisinin bolumunden kalan "<<a%b<<"'dir."; return 0; } |

Mod Operatörü
Bu örneğimizde iki değişken tanımlayıp bunlara sayı atadık. Sonra birinci sayının ikinci sayıya bölümünden kalan değeri mod operatörü yardımıyla ekrana yazdırdık.
Artırma ve Azaltma Operatörleri
Artırma operatörü değeri bir artırır, azaltma operatörü değeri bir azaltır. Artırma operatörü “++” şeklinde, azaltma operatörü ise “–” şeklinde gösterilir. Aşağıdaki örnekte gördüğünüz gibi iki tane değişken tanımlayıp onlara değer atadık. Daha sonra artırma ve azaltma operatörlerini kullanarak “sayi1” değişkeninin değerini bir artırdık, “sayi2” değişkeninin değerini ise bir azaltarak ekrana yeni değerlerini yazdırdık.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 |
#include<iostream> using namespace std; int main(){ int sayi1 = 4; int sayi2 = 8; sayi1++; sayi2--; cout<<"Sayi 1 = "<<sayi1<<endl; cout<<"Sayi 2 = "<<sayi2<<endl; return 0; } |

Artırma ve Azaltma Operatörleri
Eğer artırma ve azaltma operatörlerini cout komutunun içinde kullanırsak ortaya şöyle bir durum çıkıyor. Eğer operatör değişkenden önce gelirse öncelikle değişkene operatör uygulanıyor, daha sonra ekrana değişken yazdırılıyor. Eğer operatör değişkenden sonra gelirse önce değişken ekrana yazdırılıyor, daha sonra değişkene operatör uygulanıyor. Aşağıdaki örnekte daha detaylı açıkladık.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 |
#include<iostream> using namespace std; int main(){ int a = 4; cout<<++a<<endl; //Operatör önce geldiği için değer bir arttı ve ekrana yazıldı. cout<<a<<endl; //a değişkeninin güncel değeri ekrana yazıldı. cout<<a++<<endl; //Operatör solda olduğu için önce a değişeninin değeri ekrana yazıldı, sonra değeri bir arttı. cout<<a<<endl; //a değişkeninin güncel değeri ekrana yazıldı. return 0; } |

Artırma ve Azaltma Operatörleri
Görüldüğü gibi cout komutunda artırma operatörü önce gelirse değer bir artıyor, daha sonra ekrana yazılıyor. Eğer artırma operatörü değişkenden sonra gelirse önce değişkenin değeri ekrana yazılıyor, daha sonra bellekte değişkenin değeri bir artıyor.
Aritmetik Atama Operatörleri
Aritmetik atama operatörlerii atama işlemlerinde kodumuzu kısa yoldan yazmaya yarar. Tek bir örnekle ne işe yaradıklarını anlayabilirsiniz.
“sayi1 = sayi1 + sayi2” ifadesini kısa yoldan “a+=b” şeklinde yazabiliriz. Diğer operatörler içinde örnek aşağıda mevcuttur.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 |
#include<iostream> using namespace std; int main(){ int sayi1 = 10; int sayi2 = 2; //sayi1 = sayi1 + sayi2 ifadesini aşağıdaki gibi yazabiliriz. sayi1 += sayi2; //sayi1 = sayi1 + sayi2 sayi1 -= sayi2; //sayi1 = sayi1 - sayi2 sayi1 *= sayi2; //sayi1 = sayi1 * sayi2 sayi1 /= sayi2; //sayi1 = sayi1 / sayi2 return 0; } |
Yorum satırına alınan ifadeler kendinden önceki ifadelerle aynı işlevi görürler.
Karşılaştırma Operatörleri
Karşılaştırma operatörleri ile iki değeri karşılaştırabiliriz. Şuanlık sadece neler olduklarını görelim, ilerki derslerde “if-else” dersinde bu operatörleri kullanacağız.
- Küçüktür Operatörü (<)
- Büyüktür Operatörü (>)
- Küçük Eşittir Operatörü (<=)
- Büyük Eşittir Operatörü (>=)
- Eşit midir Operatörü (==)
- Farklı mıdır Operatörü (!=)
Mantıksal Operatörler
Mantıksal operatörlerini “if-else” konusunda detaylı olarak göreceğiz. Şuanlık ne olduğunu bilseniz yeterlidir.
- Ve Operatörü (&&)
- Veya Operatörü (||)
Bu dersimizde C++ dilindeki operatörleri gördük. Eğer tam olarak anlayamamışsanız sorun etmeyin, “if-else” dersinde bu operatörleri kullanacağımız için ne işe yaradıklarını tam olarak anlayacaksınız.